Franglais, a co to takiego?
Frenglish, franglais to używanie w języku francuskim wielu anglicyzmów. Tak wielu, że powstaje z tego inny język ;) Jak pewnie wiecie Francuzi są nieco uczuleni na punkcie czystości swojego języka, nawet komputer nie może się tutaj nazywać normalnie, tylko jakiś tam ordinateur. Jednakże język angielski już w XVIII silnie na francuski wpływał i z tego okresu pochodzi wiele zapożyczeń, ale raczej mało kto uznałby, że to wtedy franglais się narodził. Po raz pierwszy nadużywanie anglicyzmów zostało nazwane tym terminem w 1959 przez francuskiego gramatyka Maxa Rat. Jednak często to nie jemu, a innemu językoznawcy, René Étiemble, przypisuje się stworzenie tego neologizmu. Wszystko za sprawą wydanej w 1964 książki "Parlez vous-franglais?", w której Étiemble stara się walczyć o czystość języka francuskiego.
Frenglish dzisiaj
Mimo wielu starań językowców i purystów, w XXI wieku frenglish ma się lepiej niż kiedykolwiek. W końcu dostęp do Internetu, nauka angielskiego w szkole (na niezbyt zaawansowanym poziomie), seriale, filmy czy klipy w języku angielskim, sprawiają, że coraz łatwiej wychwycić jakieś nowe hasło czy słowo, które będzie na topie w danej grupie społecznej, by w końcu rozprzestrzenić się dalej.
No, ale weźmy się za konkretne przykłady, bo to najciekawsze ;)
Anglicyzmy występujące w języku francuskim podzielić możemy na kilka grup. Przedstawię Wam po kilka słówek oraz wyrażeń z każdej.
Anglicyzmy totalnie sfrancuziałe ;)
Czyli takie, które brzmią już tak francusko, że ciężko doszukać się angielskiego, np:- comité - committe - komisja, komitet
- désappointé - disappointed - zawiedziony
- échoppe - shop - sklep
- fioul - fuel - paliwo
- paquebot - packet-boat - statek pasażerski
- rumsteck/romsteck - rumpsteak - rumsztyk
Kalki
Są to te wyrażenia, które przeszły lekką transformację i nabrały francuskiego brzmienia. Na trzecim miejscu francuski odpowiednik
- air conditionné - air conditioning - climatisation - klimatyzacja
- briefer - to brief - informer / mettre au courant - informować
- dédié (à) - dedicated (to) - consacré (à) - przeznaczony dla
- impléménter - to implement - apliquer - zastosować
- kidnapper - to kidnap - enlever qq - porwać (dziecko)
- tabloïd - tabloid - journal à scandal - brukowiec
"Ponowne" zapożyczenia
To jest ciekawa kategoria. Niby zapożyczone z angielskiego, ale okazuje się, że pochodzą jednak z francuskiego
- bacon w dawnym francuskim oznaczał cienki wędzony boczek
- budget od bougette - budżet
- cricket - nazwa narodowego sportu Anglików pochodzi od francuskiego criquet
- mayday pochodzi od m'aider (pomagać mi)
- tennis to przekształcone przez Anglików wykrzyknienie Tenez! (Trzymaj!), nie znam się na tenisie, ale podobno w jakiś momencie je sobie mówiono
Czyste anglicyzmy
Czyli zachowana oryginalna angielska pisownia. Uwaga, wymowa w większości wypadków całkowicie francuska. Przykłady (na drugim miejscu odpowiednik francuski):
- big bang - grand boum - wielki wybuch
- flyer - prospectus, papillon - ulotka
- hobby - passe-temps - zainteresowania, hobby
- job - emploi, boulot - praca, robota
- mug - gobelet, tasse - kubek
- overdose - surdose - przedawkowanie
- peeling - exfoliation, gommage - peeling
- shooter - tirer - strzelać
- shot - petit coup, verre à vodka - kieliszek (wódki)
Anglicyzmy fałszywe
Czyli najciekawsza kategoria! Słowa i wyrażenia, które brzmią jak angielskie, ale po angielsku one wcale nie istnieją lub mają zupełnie inne znaczenie! Znaczenia części z nich domyślicie się pewnie od razu. A kilka może Was zaskoczyć ;)- auto-stop - ang. hitchhiking - autostop
- baby-foot - ang. table football - piłkarzyki
- Far West - ang. Wild West - Dziki Zachód
- footing - ang. jogging - bieganie, jogging
- klaxon - ang. horn, hooter - klakson
- people - ang. celebs - celebryci
- pom-pom girl - ang. cheerleader - cheerleaderka
- pressing - ang. dry-cleaner's - pralnia chemiczna
- spot - ang. ad - spot reklamowy
- talkie-walkie - ang. walkie-talki - walkie-talkie
Co jeszcze?
Należy pamiętać o wymowie francuskiej, czyli zapomnieć o wymowie angielskiej. We Francji po angielsku mówi się po francusku (tak wiem, to zdanie brzmi dziwnie). Wyjątek stanowi jedynie Jedi z Gwiezdnych Wojen, za to wszystko inne czytamy z francuskim akcentem i zapominamy o istnieniu h. Spiderman nie będzie więc "spajdermenem" ale "spidermanem" (językowców proszę o pomoc i podanie zapisu fonetycznego), a chcąc powiedzieć, że jesteśmy głodni, powiemy, że jesteśmy źli (hungry = angry). No to jak, parlez-vous franglais?
Zajrzyjcie koniecznie też na inne blogi, biorące udział w naszej akcji. Oto ich wpisy:
Angielski
Angielski c2 - Antipodean English Specyfika języka - Angielskie vs. amerykańskie idiomy
English with Ann - angielski = angielski ?
Head Full of Ideas - COOKIE vs. BISCUIT
W Krainie Deszczowców - Hiberno english czyli irlandzki angielski
Chiński
Biały Mały Tajfun - angielskie zapożyczenia w chińskim
Francuski
Love for France - Z Francji do Anglii kanałem la Manche
Kirgiski
O języku kirgiskim po polsku - Manas po angielsku, czyli opowieść o niezwykłym tłumaczu
Niemiecki
Niemiecka Sofa - Jak mówi się po niemiecku w anglojęzycznych filmach?
Językowy Precel - Pseudoanglicyzmy w języku niemieckim
Szwedzki
Szwecjoblog - 7 szwedzkich słów, z których śmieją się anglojęzyczni
